Elektrik işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği

�al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl���ndan:

��YER� B�NA VE EKLENT�LER�NDE ALINACAK SA�LIK VE G�VENL�K

�NLEMLER�NE �L��K�N Y�NETMEL�K

B�R�NC� B�L�M

Ama�, Kapsam, Dayanak ve Tan�mlar

Ama�

MADDE 1 � (1) Bu Y�netmeli�in amac�, i�yeri bina ve eklentilerinde bulunmas� gereken asgari sa�l�k ve g�venlik �artlar�n� belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 � (1) Bu Y�netmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 say�l� �� Sa�l��� ve G�venli�i Kanunu kapsam�na giren b�t�n i�yerlerini kapsar.

(2) Bu Y�netmelik;

a) ��yeri d���nda kullan�lan ta��ma ara�lar�nda veya ta��ma ara�lar�n�n i�indeki i�yerlerinde,

b) Yap� ve benzeri ge�ici veya hareketli i� alanlar�nda,

c) Maden, petrol ve gaz ��karma i�lerinde,

�) Bal�k�� teknelerinde,

d) Tar�m veya orman i�yerlerine ait i�yeri bina ve eklentileri hari�, i�yerinin s�n�rlar� i�erisinde olmakla beraber i�yeri bina ve eklentilerinde �al��anlar� i� sa�l��� ve g�venli�i a��s�ndan etkilemeyecek uzakl�kta olan veya i�yeri bina ve eklentileri ile i� sa�l��� ve g�venli�i a��s�ndan etkile�im i�erisinde olamayacak kadar uzak tar�m ve orman alanlar�nda,

uygulanmaz.

Dayanak

MADDE 3 � (1) Bu Y�netmelik 6331 say�l� �� Sa�l��� ve G�venli�i Kanununun 30 uncu maddesine dayan�larak ve Avrupa Birli�inin 30/11/1989 tarihli ve 89/654/EEC say�l� Konsey Direktifine paralel olarak haz�rlanm��t�r.

Tan�mlar

MADDE 4 � (1) Bu Y�netmelikte ge�en;

a) ��yeri bina ve eklentileri: ��yerine ba�l� �al���lan alanlar, �al��anlar�n girip ��k�labilece�i bina, tesis vb. ile dinlenme, �ocuk emzirme, yemek, uyku, y�kanma, muayene ve bak�m, beden ve mesleki e�itim yerleri ve avlu gibi di�er eklentileri,

b) Kanun: 20/6/2012 tarihli ve 6331 say�l� �� Sa�l��� ve G�venli�i Kanununu,

ifade eder.

�K�NC� B�L�M

��verenlerin Y�k�ml�l�kleri

Genel �artlar

MADDE 5 � (1) ��veren, �al��anlar�n sa�l�k ve g�venli�ini korumak i�in;

a) Ek-1�de belirtilen asgari sa�l�k ve g�venlik �artlar�n� yerine getirir.

b) Acil ��k�� yollar� ve kap�lar�n� her zaman kullan�labilir durumda tutar.

c) ��yeri bina ve eklentileri ile i�yerinde bulunan, �zellikle Ek-1�de belirtilen ekipman ve ara�-gere�lerin d�zenli olarak teknik bak�mlar�n� yapar, �al��anlar�n sa�l�k ve g�venliklerini olumsuz etkileyebilecek aksakl�klar� en k�sa zamanda giderir ve gerekli kay�tlar� tutar.

�) ��yeri bina ve eklentileri ile ekipmanlar�n�n, ara� ve gere�lerinin, �zellikle havaland�rma sistemlerinin uygun hijyen �artlar�n� sa�layacak �ekilde d�zenli olarak temizli�ini yapar ve gerekli kay�tlar� tutar.

d) Risklerden kaynaklanan zararlar� �nlemek veya ortadan kald�rmak amac�yla g�venlikle ilgili kullan�lan, �zellikle Ek-1�de belirtilen ekipman ve ara�-gere�lerin periyodik bak�m ve kontrol�n� yapar ve ilgili kay�tlar� tutar.

e) ��yeri bina ve eklentilerinde yeterli ayd�nlatma, havaland�rma ve termal konfor �artlar�n� sa�lar.

f) ��yerinin d�zenini, sa�l�k ve g�venlik risklerine yol a�mayacak ve �al��anlar�n i�lerini rahat�a yapacaklar� �ekilde sa�lar.

g) Acil durumlar� ve yang�n� �nleyici ve bunlar�n olumsuz sonu�lar�n� s�n�rland�r�c� gerekli tedbirleri al�r, �zellikle Ek-1�de belirtilen ekipman ve ara�-gere�lerin periyodik bak�m ve kontrol�n� yapar, gerekli kay�tlar�n� tutar.

�) �al��anlar�n bar�nma ihtiyac�n� kar��lamas� durumunda, bar�nma �artlar�n� �al��anlar�n sa�l���n� ve g�venli�ini koruyacak �ekilde d�zenler.

(2)��veren birinci f�krada belirtilen h�k�mleri yerine getirmek �zere, ihtiya� duydu�u hallerde, temizlik, periyodik bak�m ve kontroller i�in, yap�lacak i�e uygun ki�i, kurum ve kurulu�lardan destek alabilir.

�al��anlar�n bilgilendirilmesi

MADDE 6 � (1) ��veren, Kanunun 16 nc� maddesinde belirtilen hususlar sakl� kalmak kayd� ile �al��anlar� ve �al��an temsilcilerini, bu Y�netmelikte belirtilen konularda, i�yerinde bulunan sa�l�k ve g�venlikle ilgili riskler ve al�nan tedbirler hakk�nda bilgilendirir.

�al��anlar�n g�r��lerinin al�nmas� ve kat�l�mlar�n�n sa�lanmas�

MADDE 7 � (1) ��veren, bu Y�netmelikte belirtilen konularda Kanunun 18 inci maddesine uygun olarak �al��anlar�n veya �al��an temsilcilerinin g�r��lerini al�r ve kat�l�mlar�n� sa�lar.

���NC� B�L�M

�e�itli ve Son H�k�mler

Uygulama

MADDE 8 � (1) Bu Y�netmelikte belirtilen tedbirler sakl� kalmak kayd� ile Bakanl�k�a ��kart�lan y�netmelikler ba�ta olmak �zere, y�r�rl�kteki ilgili di�er mevzuat h�k�mleri de uygulan�r.

(2) Bu Y�netmelik kapsam�nda yer alan hususlarda a��klay�c� bir h�k�m bulunmamas� halinde s�ras�yla;

a) �lgili T�rk standartlar�,

b) Avrupa standartlar�,

c) Uluslararas� ge�erlili�i kabul edilen standartlar,

dikkate al�n�r.

Y�r�rl�kten kald�r�lan y�netmelik

MADDE 9 � (1) 10/2/2004 tarihli ve 25369 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan ��yeri Bina ve Eklentilerinde Al�nacak Sa�l�k ve G�venlik �nlemlerine �li�kin Y�netmelik y�r�rl�kten kald�r�lm��t�r.

Y�r�rl�k

MADDE 10 � (1) Bu Y�netmelik h�k�mleriyay�m� tarihinde y�r�rl��e girer.

Y�r�tme

MADDE 11 � (1) Bu Y�netmelik h�k�mlerini �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakan� y�r�t�r.

EK-1

��YER� B�NA VE EKLENT�LER�NDE UYGULANACAK ASGAR� SA�LIK VE G�VENL�K �ARTLARI

Genel y�k�ml�l�k

1 - ��veren,i�yerinin ve yap�lan i�in niteli�inin ve risklerinin gerektirdi�i her durumda, bu Ekte belirtilen hususlar� yerine getirir.

2 � Elektrik, havaland�rma ve yang�n tesisat�yla ilgili periyodik bak�m ve kontroller 25/4/2013 tarihli ve 28628 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan �� Ekipmanlar�n�n Kullan�m�nda Sa�l�k ve G�venlik �artlar� Y�netmeli�i h�k�mlerine uygun �ekilde yap�l�r.

Binalar�n yap�s� ve dayan�kl�l���

3 - ��yeri binalar� ile bunlara yap�lacak her �e�it ek ve de�i�iklikler, yap�lan i�in �zelli�ine uygun nitelik ve yeterli sa�laml�kta in�a edilir. Binalar�n dayan�m�na ili�kin de�erlendirmelerde 6/3/2007 tarihli ve 26454 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan Deprem B�lgelerinde Yap�lacak Binalar Hakk�nda Y�netmelikten ve TS 500 standard�ndan yararlan�labilir.

Elektrik tesisat�

4 - Elektrik tesisat�, yang�n veya patlama tehlikesi olu�turmayacak �ekilde projelendirilip tesis edilir ve �al��anlar do�rudan veya dolayl� temas sonucu kaza riskine kar�� korunur.

5 - Elektrik tesisat�n�n projelendirilmesi, kurulmas�, malzemesinin ve koruyucu cihazlar�n�n se�imi kullan�lacak gerilime ve ortam �artlar�na uygun olarak yap�l�r ve bak�m�, onar�m�, kontrol� ve i�letilmesi sa�lan�r. Bu kapsamda yap�lacak testlerde TS HD 60364-4-43 standard� g�z �n�nde bulundurulur ve gerekli kay�tlar tutulur.

6 - Elektrik tesisinin kurulmas�nda 30/11/2000 tarihli ve 24246 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan Elektrik Kuvvetli Ak�m Tesisleri Y�netmeli�i, 4/11/1984 tarihli ve 18565 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan Elektrik �� Tesisleri Y�netmeli�i ile 21/8/2001 tarihli ve 24500 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Y�netmeli�i h�k�mleri dikkate al�narak gerekli sa�l�k ve g�venlik tedbirleri al�n�r.

7 - Patlay�c� ortam olu�mas� muhtemel olan i� yerlerinde elektrik tesisleri 30/12/2006 tarihli ve 26392 4 �nc� M�kerrer say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan Muhtemel Patlay�c� Ortamda Kullan�lan Te�hizat ve Koruyucu Sistemler �le �lgili Y�netmelik h�k�mlerine uygun �ekilde kurulur.

8 - ��yerinin ana pano ve tali elektrik panolar�nda se�icilik ilkesine uygun ka�ak ak�m r�lesi (art�k ak�m anahtar�) tesis edilir.

9 - Parlay�c�, patlay�c�, tehlikeli ve zararl� maddelerin �retildi�i, i�lendi�i ve depoland��� yerlerde, y�ksek bina ve bacalar ile direk veya sivri ��k�nt�lar gibi y�ksek yerler bulunan binalarda, y�ld�r�ma kar�� y�r�rl�kteki mevzuat�n �ng�rd��� tedbirler al�n�r ve tesisler kurulur.

Acil ��k�� yollar� ve kap�lar�

10 - ��yerlerindeki b�t�n acil ��k�� yollar� ve kap�lar�n�n;

a) Do�rudan d��ar�ya veya g�venli bir alana a��lmas� sa�lan�r ve �nlerinde ya da arkalar�nda ��k��� �nleyecek hi�bir engel bulunmaz.

b) Herhangi bir tehlike durumunda, b�t�n �al��anlar�n i�yerini derhal ve g�venli bir �ekilde terk etmelerini m�mk�n k�lacak �ekilde tesisi sa�lan�r. Gerekli durumlarda bu konuyla ilgili planlar haz�rlanarak d�zenli tatbikatlar yap�l�r.

c) Say�s�, nitelikleri, boyutlar� ve yerleri; yap�lan i�in niteli�ine, i�yerinin b�y�kl���ne, kullan�m �ekline, i�yerinde bulunan ekipmana ve bulunabilecek azami ki�i say�s�na g�re belirlenir. 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 say�l� Bakanlar Kurulu Karar� ile y�r�rl��e konulan Binalar�n Yang�ndan Korunmas� Hakk�nda Y�netmelik h�k�mlerine uygun olmas� sa�lan�r.

�) Acil ��k�� kap�lar�n�n, acil durumlarda �al��anlar�n hemen ve kolayca a�abilecekleri �ekilde olmas� sa�lan�r. Bu kap�lar d��ar�ya do�ru a��l�r. Acil ��k�� kap�s� olarak rayl� veya d�ner kap�lar kullan�lmaz.

d) Acil ��k�� yollar� ve kap�lar� ile buralara a��lan yol ve kap�larda ��k��� zorla�t�racak hi�bir engel bulunmamas�, acil ��k�� kap�lar�n�n kilitli veya ba�l� olmamas� sa�lan�r.

e) Acil ��k�� yollar� ve kap�lar�, 23/12/2003 tarihli ve 25325 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan G�venlik ve Sa�l�k ��aretleri Y�netmeli�ine uygun �ekilde i�aretlenir. ��aretlerin uygun yerlere konulmas� ve kal�c� olmas� sa�lan�r.

f) Ayd�nlat�lmas� gereken acil ��k�� yollar� ve kap�lar�nda, elektrik kesilmesi halinde yeterli ayd�nlatmay� sa�layacak ayr� bir enerji kayna��na ba�l� acil ayd�nlatma sistemi bulundurulur.

Yang�nla m�cadele

11 - ��yerinin b�y�kl���ne, yap�lan i�in �zelli�ine, i�yerinde bulunan ekipmanlara, kullan�lan maddelerin fiziksel ve kimyasal �zelliklerine ve i�yerinde bulunabilecek azami ki�i say�s�na g�re, i�yerinde etkili ve yeterli yang�n s�nd�rme ekipman� ile gerekti�inde yang�n detekt�rleri ve alarm sistemleri bulundurulur.

12 - Yang�n s�nd�rme ekipmanlar� her zaman kullan�ma haz�r bulundurularak, bu ekipmanlar�n mevzuat�n �ng�rd��� periyotlarda bak�m� ve kontrol� yap�l�r. Yang�n s�nd�rme ekipmanlar� kolay kullan�l�r nitelikte olur, g�r�n�r ve kolay eri�ilir yerlere konulur ve bu ekipmanlar�n �nlerinde engel bulundurulmaz.

13 - Yang�n s�nd�rme ekipman� ve bulundu�u yerler G�venlik ve Sa�l�k ��aretleri Y�netmeli�ine uygun �ekilde i�aretlenir. ��aretler uygun yerlere konulur ve bu i�aretlerin kal�c� ve g�r�n�r olmas� sa�lan�r.

14 - ��yerlerinde ba��ms�z ka���,��k�� ve merdivenler ile yang�nla ilgili b�t�n �zel d�zenlemelerin Binalar�n Yang�ndan Korunmas� Hakk�nda Y�netmelik h�k�mlerine uygun olmas� esast�r.

Kapal� i�yerlerinin havaland�r�lmas�

15 - Kapal� i�yerlerinde �al��anlar�n ihtiya� duyacaklar� yeterli temiz havan�n bulunmas� sa�lan�r. Yeterli hava hacminin tespitinde, �al��ma y�ntemi, �al��an say�s� ve �al��anlar�n yapt�klar� i� dikkate al�n�r.

16 - �al��ma ortam� havas�n� kirleterek �al��anlar�n sa�l���na zarar verebilecek at�klar�n ve art�klar�n derhal d��ar� at�lmas� sa�lan�r. Bo�ucu, zehirli veya tahri� edici gaz ile toz, bu�u, duman ve fena kokular� ortam d���na atacak �ekil ve nitelikte, genel havaland�rma sisteminden ayr� olarak mekanik (cebri) havaland�rma sistemi kurulur.

17 - Mekanik havaland�rma sistemi kullan�ld���nda sistemin her zaman �al���r durumda olmas� sa�lan�r. Havaland�rma sisteminin �al��mamas�, i� sa�l��� ve g�venli�i y�n�nden tehlikeli ise ar�zay� bildiren kontrol sistemi tesis edilir. Mekanik ve genel havaland�rma sistemlerinin bak�m ve onar�mlar� ile uygun filtre kullan�m ve de�i�imleri y�ll�k olarak yetkili ki�ilere yapt�r�l�r.

18 - Pasif (suni) havaland�rma sistemlerinde hava ak�m�n�n, �al��anlar� rahats�z etmeyecek, �al��anlar�n fiziksel ve psikolojik durumlar�n� olumsuz etkilemeyecek, ani ve y�ksek s�cakl�k fark� olu�turmayacak �ekilde olmas� sa�lan�r.

Ortam s�cakl���

19 - ��yerlerinde termal konfor �artlar�n�n �al��anlar� rahats�z etmeyecek, �al��anlar�n fiziksel ve psikolojik durumlar�n� olumsuz etkilemeyecek �ekilde olmas� esast�r.�al���lan ortam�n s�cakl���n�n �al��ma �ekline ve �al��anlar�n harcad�klar� g�ce uygun olmas� sa�lan�r. Dinlenme, bekleme, soyunma yerleri, du� ve tuvaletler, yemekhaneler, kantinler ve ilk yard�m odalar� kullan�m ama�lar�na g�re yeterli s�cakl�kta bulundurulur. Is�tma ve so�utma amac�yla kullan�lan ara�lar, �al��an� rahats�z etmeyecek ve kaza riski olu�turmayacak �ekilde yerle�tirilir, bak�m ve kontrolleri yap�l�r. ��yerlerinde termal konfor �artlar�n�n �l��lmesi ve de�erlendirilmesinde TS EN 27243 standard�ndan yararlan�labilir.

20 - Yap�lan i�in niteli�ine g�re, s�rekli olarak �ok s�cak veya �ok so�uk bir ortamda �al���lmas� ve bu durumun de�i�tirilmemesi zorunlu olunan hallerde, �al��anlar� fazla s�cak veya so�uktan koruyucu tedbirler al�n�r.

21 - ��yerinin ve yap�lan i�in �zelli�ine g�re pencerelerin ve �at� ayd�nlatmalar�n�n, g�ne� �����n�n olumsuz etkilerini �nleyecek �ekilde olmas� sa�lan�r.

Ayd�nlatma

22 - ��yerlerinin g�n �����yla yeter derecede ayd�nlat�lm�� olmas� esast�r. ��in konusu veya i�yerinin in�a tarz� nedeniyle g�n �����ndan yeterince yararlan�lamayan hallerde yahut gece �al��malar�nda, suni ���kla uygun ve yeterli ayd�nlatma sa�lan�r. ��yerlerinin ayd�nlatmas�nda TS EN 12464-1: 2013;TS EN 12464-1.2011: 2012;standartlar� esas al�n�r.

23 - �al��ma mahalleri ve ge�i� yollar�ndaki ayd�nlatma sistemleri, �al��anlar i�in kaza riski olu�turmayacak t�rde olur ve uygun �ekilde yerle�tirilir.

24 - Ayd�nlatma sisteminin devre d��� kalmas�n�n �al��anlar i�in risk olu�turabilece�i yerlerde yeterli ayd�nlatmay� sa�layacak ayr� bir enerji kayna��na ba�l� acil ayd�nlatma sistemi bulunur.

��yeri taban�, duvarlar�, tavan� ve �at�s�

25 - ��yeri, �al��anlar�n fiziksel faaliyetleri, yap�lan i�lerin niteli�i ve termal konfor �artlar� dikkate al�narak uygun b�l�mlere ayr�l�r.

26 - ��yerlerinde, taban d��eme ve kaplamalar�n�n sa�lam, kuru ve m�mk�n oldu�u kadar d�z, kaymaz ve seviye fark� bulunmayacak bir �ekilde olmas� sa�lan�r, buralarda tehlikeli e�imler, �ukurlar ve engeller bulundurulmaz. Patlay�c� ve tehlikeli maddelerin imal edildi�i, i�lendi�i ve depoland��� i�yeri binalar�nda taban, tavan, duvar ve �at�lar�n Binalar�n Yang�ndan Korunmas� Hakk�ndaki Y�netmelik h�k�mlerine uygun olmas� sa�lan�r.

27 - Taban ve asma kat d��emeleri, �zerine konulacak makine, ara�-gere� ve benzeri malzeme ile buralarda bulunabilecek �al��anlar�n a��rl���na dayanabilecek �ekilde yap�l�r.

28 - ��yerlerinde taban d��eme ve kaplamalar�, tavan ve duvarlar uygun hijyenik �artlar� sa�layacak �ekilde temizlemeye elveri�li ve sa�l�k ve g�venlik y�n�nden uygun malzemeden yap�l�r.

29 - ��yerlerinde bina, avlu, ge�it ve ula��m yollar�nda ve bunlar�n civar�nda bulunan saydam veya yar� saydam duvarlar ile �zellikle caml� b�lmeler, a��k bir �ekilde i�aretlenir, ayr�ca g�venli malzemeden yap�l�r veya �arpma ve k�r�lmaya kar�� korunur.

30 - ��yeri tavan�n�n, yeterli hava hacmini ve havaland�rmay� sa�layacak ve sa�l�k y�n�nden sak�nca meydana getirmeyecek y�kseklikte olmas� esast�r.

31 - ��yerlerinin �at�lar� dayan�kl� malzemeden in�a edilir, mevsim �artlar� dikkate al�narak �al��anlar� d�� etkilerden tamamen koruyacak ve i� sa�l��� ve g�venli�i y�n�nden risk olu�turmayacak �ekilde yap�l�r.

32 - Yeterli sa�laml�kta olmayan �at�lara ��k�lmas�na ve buralarda �al���lmas�na, g�venli �al��may� temin edecek ekipman sa�lanmadan izin verilmez.

Pencereler

33 - ��yerlerinde pencerelerin ve tavan pencerelerinin, g�venli bir �ekilde a��l�r, kapan�r ve ayarlanabilir olmas� sa�lan�r. Pencereler a��k olduklar�nda �al��anlar i�in herhangi bir tehlike olu�turmayacak �ekilde yerle�tirilir. �al��anlar�, pencere ve menfezlerden gelen g�ne� �����n�n, �s�s�n�n ve hava ak�mlar�n�n olumsuz etkilerinden koruyacak gerekli tedbirler al�n�r.

34 - Pencerelerin g�venli bir �ekilde temizlenebilir �zellikte olmas� sa�lan�r. Ayr�ca pencerelerin, temizlik ekipmanlar�n�n kullan�lmas�na uygun olmas� sa�lan�r veya temizli�ini yapanlar ile temizlik s�ras�nda bina i�inde ve d���nda bulunanlar i�in tehlike olu�turmayacak ara�-gere�ler se�ilir.

Kap�lar ve giri�ler

35 - Kap� ve giri�lerde a�a��da belirtilen esaslara uyulur:

a) Kap� ve giri�lerin yerlerinin, say�lar�n�n, boyutlar�n�n ve yap�ld�klar� malzemelerin, bulunduklar� oda ve alanlar�n yap�s� ile kullan�m amac�na ve �al��anlar�n rahat�a girip ��kmalar�na uygun olmas� sa�lan�r.

b) Her iki y�ne a��labilen kap�lar saydam malzemeden yap�l�r veya bu kap�larda kar�� taraf�n g�r�nmesini sa�layan saydam k�s�mlar bulunur.

c) Saydam veya yar� saydam kap�lar�n y�zeyleri �al��anlar i�in tehlike olu�turmayan g�venli malzemeden yap�l�r veya k�r�lmalara kar�� korunur.Saydam kap�lar�n �zeri kolayca g�r�n�r �ekilde i�aretlenir.

�)Rayl� kap�larda raydan ��kmay� ve devrilmeyi �nleyici g�venlik sistemi bulunur.

d) Yukar� do�ru a��lan kap�larda a�a�� d��meyi �nleyici g�venlik sistemi bulunur.

e) Ka��� yollar�nda bulunan kap�lar, uygun �ekilde i�aretlenir. Bu kap�lar yard�m almaks�z�n her zaman ve her durumda i�eriden a��labilir �zellikte olur.

f) Ara�lar�n kullan�ld��� ge�it ve kap�lar yayalar�n ge�i�i i�in g�venli de�ilse bu mahallerde yayalar i�in ayr� ge�i� kap�lar� bulunur. Bu kap�lar a��k�a i�aretlenir ve bu kap�lar�n �nlerinde hi�bir engel bulunmaz.

g) Mekanik kap�lar�n �al��anlar i�in kaza riski ta��mayacak �ekilde �al��mas� sa�lan�r. Bu kap�larda kolay fark edilebilir ve ula��labilir acil durdurma cihazlar� bulunmas� ve herhangi bir g�� kesilmesinde otomatik olarak a��l�r olmamas� durumunda kap�lar�n el ile de a��labilmesi sa�lan�r.

Ula��m yollar� - tehlikeli alanlar

36 - Merdiven, koridor, ge�i� yolu, y�kleme yeri ve rampa d�hil b�t�n yollar�n, yaya ve ara�lar�n g�venli hareketlerini sa�layacak ve yak�nlar�nda �al��anlara tehlike olu�turmayacak �ekil ve boyutlarda olmas� sa�lan�r. ��yeri i�erisindeki eri�im yollar�n�n engebeli, �ukur, kaygan olmamas� sa�lan�r ve bak�mlar� yap�l�r.

37 - ��yerinde yayalar taraf�ndan veya malzeme ta��mada kullan�lan yollar�n, bulunabilecek azami kullan�c� say�s�na ve yap�lan i�in niteli�ine uygun boyutlarda olmas� sa�lan�r ve bu yollar a��k�a i�aretlenir. Malzeme ta��nan yollarda yayalar i�in yeterli g�venlik mesafesi b�rak�l�r.

38 - Ara� ge�i� yollar� ile kap�lar, yaya ge�i� yollar�, koridorlar ve merdivenler aras�nda yeterli mesafe bulunmas� sa�lan�r. �al��ma mahallerinde yap�lan i�, kullan�lan makine ve malzeme g�z �n�ne al�narak, �al��anlar�n korunmas� amac�yla ara� ge�i� yollar� a��k�a i�aretlenir.

39 - Yap�lan i�in �zelli�i nedeniyle malzeme veya �al��anlar�n d��me riski bulunan tehlikeli alanlara, g�revli olmayan ki�ilerin girmesi uygun ara� ve gere�lerle engellenir. Tehlikeli alanlara girme yetkisi olan ki�ilerin korunmas� i�in uygun tedbirler al�n�r, bu alanlar a��k�a i�aretlenir.

40 - Y�ksek ge�it, platform veya �al��ma sahanl�klar�n�n serbest bulunan b�t�n taraflar� ile �al��anlar�n y�ksekten d��me riskinin bulundu�u yerlere, d��melere kar�� uygun korkuluklar yap�l�r. Bu korkuluk ve ara elemanlar�n�n y�kseklikleri, dayan�m� ve a��kl�klar� �al��ma alan�n�n g�venli�ini sa�layacak ve buralardan d��me riskini ortadan kald�racak nitelikte olur.

Merdivenler

41 - Merdivenlerin; i�yerinin b�y�kl���ne, yap�lan i�in �zelli�ine, i�yerinde bulunabilecek azami ki�i say�s�na g�re, ate�e dayan�kl� yanmaz malzemeden, sa�lam, yeterli geni�lik ve e�imde, etraf� d��melere kar�� uygun korkuluklarla �evrili olmas� sa�lan�r. Merdivenler, ilgili mevzuat�n �ng�rd��� h�k�mler esas al�narak sa�l�k ve g�venlik y�n�nden risk olu�turmayacak �ekilde yap�l�r.

Y�r�yen merdivenler ve bantlar i�in �zel tedbirler

42 - Y�r�yen merdiven ve bantlar�n g�venli bir �ekilde �al��mas� ve gerekli g�venlik donan�mlar�n�n bulunmas� sa�lan�r. Bunlarda kolay fark edilir ve kolay ula��l�r acil durdurma tertibat� bulundurulur.

Y�kleme yerleri ve rampalar

43 - Y�kleme yerleri ve rampalar�n�n, ta��nacak y�k�n boyutlar�na uygun olmas�, �al��anlar�n d��mesini �nleyecek �ekilde g�venli olmas�, bu yerlerde en az bir ��k�� yeri bulunmas�, belirli bir geni�li�in �zerinde olan y�kleme yerlerinde teknik olarak m�mk�nse her iki u�ta da ��k�� yeri bulunmas� sa�lan�r.

�al��ma yeri boyutlar� ve hava hacmi - �al��ma yerinde hareket serbestli�i

44 - �al��ma yerinin taban alan�n�n, y�ksekli�inin ve hava hacminin, �al��anlar�n sa�l�k ve g�venliklerini riske atmadan i�lerini y�r�tebilmeleri, rahat �al��malar� i�in, yeterli olmas� sa�lan�r. ��yerlerinin hava hacminin hesab�, makine, malzeme ve benzeri tesislerin kaplad��� hacimler de d�hil edilerek yap�l�r.

45 - �al��an�n i�ini yapt��� yerde rahat hareket edebilmesi i�in yeterli serbest alan bulunur. ��in �zelli�i nedeniyle bu m�mk�n de�ilse �al��ma yerinin yan�nda serbest hareket edece�i alan olmas� sa�lan�r.

Dinlenme yerleri

46 - Yap�lan i�in �zelli�i nedeniyle �al��anlar�n sa�l��� ve g�venli�i a��s�ndan gerekli hallerde veya 10 ve daha fazla �al��an�n bulundu�u i�yerlerinde, uygun bir dinlenme yeri sa�lan�r. �� aralar�nda uygun dinlenme imk�n� bulunan b�ro ve benzeri i�lerde ayr�ca dinlenme yeri aranmaz. ��yerlerinde daha uygun bir yer yoksa gerekli �artlar�n sa�lanmas� �art�yla, yemek yeme yerleri dinlenme yeri olarak kullan�labilir.

47 - �al��ma s�resi, i�in gere�i olarak s�k ve d�zenli aral�klarla kesiliyorsa ve ayr� bir dinlenme yeri yoksa �al��anlar�n sa�l��� ve g�venli�i a��s�ndan gerekli olan hallerde, bu aralarda �al��anlar�n dinlenebilece�i uygun yerler sa�lan�r.

Yemek yeme yeri

48 - Yemeklerini i�yerinde yemek durumunda olan �al��anlar i�in, rahat yemek yenebilecek nitelik ve geni�likte, uygun termal konfor ve hijyen �artlar�n� haiz yeteri kadar ekipman ve ara�-gere� ile donat�lm�� yemek yeme yeri sa�lan�r. ��yerlerinde daha uygun bir yer yoksa gerekli �artlar�n sa�lanmas� �art�yla, dinlenme yerleri yemek yeme yeri olarak kullan�labilir. ��veren, �al��anlar�na belirtilen �artlar� ta��mak kayd�yla i�yeri d���nda yemek imk�n� sa�layabilir.

Gebe ve emziren kad�nlar

49 - Gebe ve emziren kad�nlar�n uzanarak dinlenebilecekleri uygun �artlar sa�lan�r. 14/7/2004 tarihli ve 25522 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan Gebe veya Emziren Kad�nlar�n �al��t�r�lma �artlar�yla Emzirme Odalar� ve �ocuk Bak�m Yurtlar�na Dair Y�netmelik h�k�mleri de dikkate al�narak uygun �artlar sa�lan�r.

Soyunma yeri ve elbise dolab�

50 - �� elbisesi giyme zorunlulu�u olan �al��anlar i�in, yeterli b�y�kl�kte, uygun ayd�nlatma, havaland�rma, termal konfor ve hijyen �artlar�n� haiz, kad�n ve erkek �al��anlar i�in ayr� ayr� soyunma yerleri sa�lan�r. �al��anlar�n soyunma yerleri d���ndaki yerlerde giysilerini de�i�tirmelerine izin verilmez. Soyunma yerlerinin kolayca ula��labilir ve yeterli kapasitede olmas� ve buralarda yeterli say�da oturma yeri bulunmas� sa�lan�r.

51 - Soyunma odalar�nda her �al��an i�in �al��ma saatleri i�inde giysilerini koyabilecekleri yeterli b�y�kl�kte kilitli dolaplar bulundurulur. Nemli, tozlu, kirli, tehlikeli maddeler ile �al���lan yerlerde ve benzeri i�lerde i� elbiseleri ile harici elbiselerin ayr� yerlerde saklanabilmesi i�in yan yana iki b�lmeli veya iki ayr� elbise dolab� sa�lan�r. Soyunma yeri gerekmeyen i�yerlerinde �al��anlar�n elbiselerini koyabilecekleri uygun bir yer ayr�l�r.

Du�lar ve lavabolar

52 - Yap�lan i�in veya sa�l�kla ilgili nedenlerin gerektirmesi halinde veya �al��anlar�n y�kanmalar�n�n temizlenmelerinin gerekti�i her durumda, kad�n ve erkek �al��anlar i�in ayr� ayr� s�cak ve so�uk akarsuyu bulunan uygun y�kanma yerleri ve du�lar tesis edilir. Du�lar, �al��anlar�n rahat�a y�kanabilecekleri geni�likte, d��ar�dan i�erisi g�r�nmeyecek, uygun havaland�rma, ayd�nlatma, termal konfor ve hijyen �artlar� sa�lanacak �ekilde yap�l�r.

53 - Du�lar ve lavabolar�n her zaman �al��anlar�n kullan�m�na haz�r halde olmas� sa�lan�r, buralarda gerekli temizlik malzemeleri bulundurulur. Du� veya lavabolar�n soyunma yerlerinden ayr� yerlerde bulunmas� durumunda, du� ve lavabolar ile soyunma yerleri aras�nda kolay ba�lant� sa�lan�r.

54 - Du� tesisi gerektirmeyen i�lerde, �al��ma yerlerinin ve soyunma odalar�n�n yak�n�nda, gerekiyorsa akar s�cak suyu da olan, lavabolar bulunur. Lavabolar erkek ve kad�n �al��anlar i�in ayr� ayr� yap�l�r.

Tuvalet ve lavabolar

55 - �al��ma yerlerine, dinlenme odalar�na, soyunma yerlerine, du� ve y�kanma yerlerine yak�n yerlerde, kad�n ve erkek �al��anlar i�in ayr� ayr� olmak �zere, uygun havaland�rma, ayd�nlatma, termal konfor ve hijyen �artlar� sa�lanacak nitelikte yeterli say�da tuvalet, lavabolar tesis edilir. Tuvalet ve lavabolarda gerekli temizlik malzemeleri bulundurulur.

56 - Tuvalet ve lavabolar,insan ve �evre sa�l��� y�n�nden risk olu�turmayacak �ekilde su depolar�na, su ge�en yerlere,g�da maddelerinin depoland��� veya i�lendi�i yerlere uzak �ekilde yerle�tirilir.

At�k sulara drenaj kanal�

57 - ��yerlerinde at�k ve birikinti sular�n akt��� ve topland��� yerler, �zel veya genel bir kanalizasyona veya fossepti�e ba�lan�r ve uygun bir kapak ile �rt�l�r, bu yerlerin �al���lan mahalden yeteri kadar uzakta bulunmas� sa�lan�r. At�k su kanalizasyon kotunun kurtarmad��� durumlarda ise cebri olarak drenaj yap�larak ta�man�n �nlenmesi sa�lanmal�d�r.

�lkyard�m odalar�

58 - ��yerinin b�y�kl���, yap�lan i�in niteli�i ve kaza riskine g�re, i�yerinde bir ya da daha fazla ilk yard�m ve acil m�dahale odas� bulunmas� sa�lan�r.

59 - �lkyard�m odalar� yeterli ilk yard�m malzemesi ve ekipman� ile te�hiz edilir ve buralarda sedyeler kullan�ma haz�r halde bulundurulur. Bu yerler, G�venlik ve Sa�l�k ��aretleri Y�netmeli�ine uygun �ekilde i�aretlenir.

60 - �al��ma �artlar�n�n gerektirdi�i her yerde ilkyard�m ekipmanlar� kolay eri�ilebilir yerlerde bulundurulur, G�venlik ve Sa�l�k ��aretleri Y�netmeli�ine uygun �ekilde i�aretlenir. Acil servis adresleri ve telefon numaralar� g�r�n�r yerlerde bulundurulur.

Engelli �al��anlar

61 - Engelli �al��anlar�n bulundu�u i�yerlerinde bu �al��anlar�n durumlar� dikkate al�narak gerekli d�zenleme TS 9111- TS 12460 standartlar� g�z �n�nde bulundurularak yap�l�r. Bu d�zenleme �zellikle engelli �al��anlar�n do�rudan �al��t��� yerlerde ve kulland�klar� kap�, ge�i� yeri, merdiven, servis ara�lar�, du�, lavabo ve tuvaletlerde yap�l�r.

A��k alanlardaki �al��malarda �zel �nlemler

62 - ��yerindeki a��k �al��ma yerleri, yollar ve �al��anlar�n kulland��� di�er a��k alanlar, yaya ve ara� trafi�inin g�venli bir �ekilde yap�lmas�n� sa�layacak �ekilde d�zenlenir. ��yeri sahas�ndaki ana yollar, tamir, bak�m, g�zetim ve denetim i�in kullan�lan di�er yollar ile y�kleme ve bo�altma yerlerinde, kap�lar ve giri�ler, ula��m yollar� - tehlikeli alanlar, merdivenler, y�r�yen merdivenler ve bantlar i�in �zel tedbirler ba�l�klar� alt�nda belirtilen hususlar uygulan�r. Ula��m yollar� - tehlikeli alanlar ba�l��� alt�nda belirtilen hususlar ayn� zamanda a��k alanlardaki �al��ma yerlerinde de uygulan�r.

63 - A��k �al��ma alanlar� g�n �����n�n yeterli olmad��� hallerde uygun �ekilde ayd�nlat�l�r.

64 - A��k alanda yap�lan �al��malarda riskler de�erlendirilerek �al��anlar �zellikle;

a) Olumsuz hava �artlar�na ve gerekli hallerde cisim d��melerine,

b) Zararl� d�zeyde g�r�lt�den ve gaz, buhar, toz gibi zararl� d�� etkilere,

c) D��me ve kaymalara,

kar�� korunur.

65- A��k alanda yap�lan �al��malarda �al��anlar�n, herhangi bir tehlike durumunda i�yerini hemen terk etmeleri veya k�sa s�rede yard�m alabilmeleri sa�lan�r.

Bar�nma yerleri

66 - Bar�nma, dinlenme ve sosyal ama�l� kullan�lan tesisler, yan�c� olmayan ve kolay tutu�mayan malzemeden in�a edilir. Bar�nma amac�yla �ad�r ve branda kullan�lmaz. Bar�nma yerlerinin �s�t�lmas�nda, duman, gaz ve yang�n tehlikesine kar�� gerekli tedbirler al�n�r, mangal, malt�z, a��k ate� vb. kullan�lmaz. Bu yerlerde uygun ve yeterli hijyenik �artlar, ayd�nlatma, havaland�rma ve termal konfor �artlar� sa�lan�r. Bar�nma yerlerinde yeterli say�da tuvalet, lavabo, du� yerleri bulunur. Bu yerlerde temizlik malzemeleri ile �st ba� temizli�i i�in gerekli ara�-gere� ve makineler sa�lan�r.

�al��an konutlar�

67 - �al��an konutlar�, sa�l�k gereklerine ve teknik �artlara uygun bir �ekilde in�a edilir ve bu konutlarda bir konutta bulunmas� gereken tesisat kurulur ve tertibat bulundurulur. �al��an konutlar�n�n, aileleri ile birlikte oturan �al��anlar i�in ayr� ev veya apartman �eklinde olmas� sa�lan�r. Bek�r �al��anlara �zg� binalarda, kad�nlar ve 18 ya��ndan k���k �ocuklar�n, erkeklerin bulundu�u k�s�m ile ba�lant�s� olmayan ve birbirinden ayr� �zel k�s�mlarda yat�r�lmalar� sa�lan�r.

Elektrikle yapılan işlerde iş güvenliği tedbirleri nelerdir?

Elektrikle Yapılan Çalışmalarda 5 Altın Kural.
Gerilimin kesilmesi..
Tekrar gerilim verilmesinin önlenmesi..
Çalışılacak yerde gerilim olmadığının kontrolü.
Kısa devre etme ve topraklama..
Korunma ve güvenlik işaretlerinin kullanılması.

Elektrikle çalışmalarda dikkat edilecek hususlar nelerdir?

Elektrikle çalışırken asla su ile temas etmeyin. Asla ıslak elle herhangi bir elektrikli cihaza veya elektrik tesisatına dokunmayın veya tamir etmeye çalışmayın. Su, elektrik akımının iletkenliğini arttırır. ⇒ Asla kablosu kesilmiş, gövdesi veya fişi hasar görmüş elektrikli ekipmanları kullanmayın.

Elektrik tesislerinde kullanılan iş güvenliği malzemeleri nelerdir?

Elektrikçi İş Güvenliği Malzemeleri.
İzole Halı Yalıtkan Paspas..
Elektrikçi İzole Eldiven..
Elektrikçi Bareti İzole Yalıtkan Baret..
İzole Yalıtkan Elektrikçi Ayakkabısı.

Elektrik nedir ISG?

Elektrik hayatımızın en önemli unsurlarından biridir. Tüm hayatımız onunla iç içedir. Elektrik enerjisini oluşturan akımı sağlayanlar elektronlardır. Elektrik, (-) negatif yük sahibi elektronların ve iyonların hareketi sonucu oluşan yük akımıdır.