Formula 1 Arabaları
teknik özellikleri F1 Araç Motor Fren Boyut | Parcacix BLOG İlk sezonu 1950 yılında koşulan, kısaltması F1 olan, Grand Prix Yarışları olarak da bilinen Formula 1; tek kişilik, açık tekerlekli otomobil yarışlarının en yüksek düzeyini oluşturan otomobil yarışıdır. Formula 1; 1 yıl boyunca, her birine Grand Prix adı verilen ve değişik ülkelerde özel yollarda koşulan yarışlardan oluşur. Tüm bu yarışlardan
sıralamaya göre puan edilir. Yıl sonunda toplanan puanlara göre Pilotlar Şampiyonluğu ile Takımlar Şampiyonası (Otomobil Yapımcıları Birinciliği) ödülleri verilir. F1 Yarışları Jean Todt‘un başkanlığını yaptığı, FIA (Uluslararası Otomobil Federasyonu) düzenler. Formula 1’in geçmişinde yarışların çoğunluğu Avrupa’da yapılmış olmasına karşın, son yıllarda artan sayıda yarışlar Avrupa dışına
da kaydırılmaktadır. Dünyanın en çok izlenen ve en üst düzeyli motor sporudur. 2018 yılı itibari ile 800 milyon televizyon izleyicisine ulaşıldığı bilinmektedir. Ferrari, Mercedes, Renault gibi birçok otomobil markası ve bu markaların takımları bulunur. Ülkemizde bulunan pistin ismi İstanbul Park‘tır ve 2005 yılından 2012 yılına dek Formula 1 yarışlarına ev sahipliği yapmıştır. Formula 1 araçları yıllar boyunca oldukça geniş kapsamlı değişiklikler yaşamıştır. F1 araçları ilk önceleri V12 motorlar ile koşulmuş, ardından V10 ve V8 motorlar ile yarışılmıştır. 2014 yılında ki son düzenleme ile motorlar turbo beslemeli V6 silindirli olacak ve 1.6 litrelik motor hacmini geçemeyecektir. Günümüzde halen bu kural geçerlidir.
Motorlar 1.600 cc motor hacmini geçemez. V6 silindir yapısına sahiptir ve turbo beslemelidir. Daha önceleri turbo besleme olmadığı için motorlar 3.000 cc hacme kadar çıkabiliyordu, 18.000 devir çevirebiliyordu ve 700-750 Hp beygir gücü üretebiliyordu. Turboşarj teknolojisi ile motorlar artık daha küçük hacimler ile daha yüksek güçler üretebiliyor. Şuan F1 araçları 800 Hp beygir
gücü üretebiliyor ve yalnızca 1.6 litre motor hacmine sahip. Bunun iki açıklaması var; gelişen teknoloji ve turbonun icadı. F1 Motor özellikleri2014 yılındaki düzenlemeden itibaren, günümüzde halen geçerli olan motor sınırlandırması;
F1 Vites kutusu özellikleri2014 yılındaki düzenlemeden itibaren, günümüzde halen geçerli olan vites kutusu özellikleri;
F1 Fren sistemi özellikleri2014 yılındaki düzenlemeden itibaren, günümüzde halen geçerli olan fren sistemi özellikleri;
F1 Aracının lastik özellikleri2014 yılındaki düzenlemeden itibaren, günümüzde halen geçerli olan lastik özellikleri;
F1 Aracının boyutları hacmi ve ağırlığı2014 yılındaki düzenlemeden itibaren, günümüzde halen geçerli olan boyut sınırlandırmaları;
F1 Aracının yakıt ve yağ özellikleri2014 yılındaki düzenlemeden itibaren, günümüzde halen geçerli olan yakıt ve yağ düzeyi;
F1 Aracı Aerodinamik ve ağırlık dengesiBirçoğumuzun merak ettiği bir husustur. Ufacık tefecik otomobiller 350 km hıza çıkıyor ve anında duruyor, ve aniden yeniden hızlanıyor fakat hiçbir şekilde denge kaybı yaşamıyor. Burada ki en büyük rolü aerodinamik üstleniyor, yani genel itibariyle aracın kanatları. Formula 1 aracı neredeyse yere yapışık şekilde dizayn edilmiştir. Ön tarafın ucunda, aracın rüzgardan etkilenmemesi için bir rüzgarlık kanadı bulunur. Genel itibariyle tampon olarak nitelendirebiliriz. Çok keskin olması sayesinde rüzgar aracın hızını etkilemez ve rüzgar doğrudan aracın üst kısmına doğru aktarılır. Üst kısımda havanın geçebileceği, şöförün yan kısımlarına tekabül eden rüzgarın iletilmesine yarayan düz bir zemin vardır. Rüzgar, bu zemin yardımıyla arka rüzgarlığa iletilir. Arka rüzgarlık; Rüzgarı karşılamasından itibaren aracın hızını kesmek yerine aracın hızını desteklemek için üretilmiştir. Bu sayede araç çok kolay hızlanır ve denge kaybının oluşması engellenir. Formula 1 Aracının direksiyonu ve pilotun giysisi – F1 güvenlikF1 DireksiyonFormula 1, kısa ismi ile F1 aracının direksiyonu çok fazla fonksiyon içerir. Günlük hayatta kullandığımız direksiyonlardan çok farklı şekilde tasarlanmıştır. F1 direksiyonu daha doğrusu kumandası ile aracın tüm fonksiyonlarını yönetebilirsiniz. Tüm kontrol mekanizmaları bu direksiyonun üzerine tuşlar vasıtası ile yerleştirilmiştir. F1 aracının direksiyon özelliklerinin bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;
F1 Pilot kıyafetiF1 pilotları daha önceden spor faaliyetlerinde bulunmak zorundadır, aksi takdirde o sıcaklığa ve strese dayanamazlar. Formula 1 otomobillerinin güvenliği her ne kadar önemli ise, giysilerin güvenliği de o kadar önemlidir. Nanoteknoloji ile özel olarak üretilmiş giysiler tüm F1 pilotları için zorunlu kılınmıştır. Bu giysiler iki katmandan oluşur. Pilotların üzerindeki eldiven, ayakkabı ve tulumun amacı öncelikli olarak yangına karşı koruma sağlamaktır. Aramit plastik kumaştan yapılan kıyafetler alevle test edilmektedir. Kıyafetin üzerine monte edilen sponsor armaları da aynı kumaştan imal edilmektedir. Bu kıyafetler koruyucu özellikleri gibi pilotun yarış anındaki terini de dışa atabilmesi için vücudun nefes almasını sağlar. F1 pilotunun giymiş olduğu kıyafetlerin altında tüm vücudu saran, aleve dayanıklı bir katman kıyafet daha vardır. F1 pilotları diğer dallardaki sporcular gibi spor yapmak zorundadır, zira yarış boyunca üzerilerinde hissettikleri basıncı, spor yapmayan bir pilotun kaldırma ihtimali yoktur. F1 pilotları yarış sonunda ter içinde kalmaktadır ve birçok pilot, yarış sonunda aracından çıkmakta güçlük yaşar. Özellikle sıcak yaz günlerinde, sıcak şehirlerde koşulan yarışlar, daracık bir otomobil, üzerini sıkıca saran kıyafetler ve kafanda 1 kg ağırlığında bir kask. Tüm bu etkenler arasında en az 2 saat boyunca yaşanan yarış stresi. Daha önceleri spor faaliyetinde bulunmayan sporcuların bu baskı altında kalabilmesi çok zordur. Takdir edilesi… F1 Pilot kaskıFormula 1 kaskları; büyük bir çarpışma esnasında dahi en iyi korumayı sağlayacak biçimde tasarlanmıştır. Herhangi bir motosiklet kullanıcısının kaskı köpük, iç kabuk, dış kabuktan oluşurken, F1 kaskında 17 katman bulunur. Sertliği sağlayan karbon elyaf, ateşe dayanıklı aramit ve kurşun geçirmez yeleklerde de kullanılan, kaskı delinmesi imkansız bir nesne haline getiren polietilen maddesi. Bunların yanı sıra alüminyum, magnezyum ve yapıştırıcı olarak sentetik reçine kullanıldığı da biliniyor. Karbon-elyaf karışımlarının kullanılması, kaskların ciddi zorlanmalara karşı koyabilmesini ve buna rağmen sadece 1 kg gibi son derece düşük bir ağırlıkta olmasını sağlıyor. Pilotların üzerindeki eldiven, ayakkabı ve tulumun amacı öncelikli olarak yangına karşı koruma sağlamaktır. F1 pilotlarının yarış sonunda ter içinde kaldıkları ve aslına bakacak olursak yalnızca bir yarışta yarım kg kilo kaybettikleri bilinen bir gerçektir. Pilotlar için oldukça zor, izleyiciler için oldukça keyifli bir motor sporudur Formula 1. F1 Aracı kabini – F1 aracı güvenlikFormula 1 aracının içi oldukça dar ve küçük bir bölmedir. Bir kişinin sıkı sıkı bir şekilde oturacağı şekilde tasarlanmıştır. F1 pilotu aracın içerisinde ayaklarını uzatarak adeta yatar pozisyonda oturur. Belinin yarı eğik ve ayakları uzatılmış şekilde oturur. Formula 1 aracının kabininin sağında ve solunda yanmaya karşı dayanıklı olarak test edilmiş ve üretilmiş kesimler vardır. Bu kısımlar pilotun güvenliği için oldukça büyük bir etkendir. Bilinenin aksine Formula 1, dünya üzerindeki en tehlikeli spor dalı değildir. Ne yazık ki, yarışlarda yaşanan kazaların seyirciler açısından ilgi çekici olduğu da bir gerçek. Formula 1 klasmanında; 1994 yılında, İmola Grand Prix’de, Brezilyalı Ayrton Senna’nın hayatını kaybetmesinden sonra ölümle sonuçlanan bir kaza yaşanmamıştır. Bu olaydan sonra bilinen en üst düzey kaza, Michael Schumacher’in 1999’da yapmış olduğu kazadır. Bu kazadan sonra pistlerden bir süre uzak kalmıştır. Pistlerde ki sağlık ekipleri herhangi bir kaza sonrasında en geç 30 saniye içerisinde olay yerine ulaşabilecek şekilde konumlandırılır. Güvenlik hat safhada tutulur. Formula 1 aracının kullandığı sistemler DRS & KERSFormula 1 araçlarının genel itibariyle kullandığı iki sistemi mevcuttur. Bu sistemlerden biri hızlanma, diğeri ise frenleme ve frenden güç kazanma adına kullanılır. Bu sistemlerden hızlanma için olanının ismi DRS Sistemi; Açılımı ‘Drag Reduction System’. Fren için olanının ismi ise KERS Sistemi; Açılımı ‘Kinetic Energy Recovery System’. Bu iki sistemin çalışma mantığına ve ne işe yaradığına bir bakalım; F1 DRS SistemiDRS Sistemi: ‘Drag Reduction System’ kısaltması olan bu sistem aracın arka rüzgarlığını kaldırarak, rüzgar direncini azaltıp daha etkili bir hızlanma sağlamayı hedefleyen bir sistemdir. DRS aracın maksimum hızını arttırmaz ancak bu hıza ulaşma imkanını arttırır. Kısacası aracın tork gücüne katma değer sağlar diyebiliriz. Sistem sıralama turlarında pistin her yerinde kullanılabilir. Yarış günü ise sadece hakemler tarafından belirlenen düzlük ya da düzlüklerde kullanılabilir. Bu düzlükler genelde 2 tanedir. Bu iki yer dışında başka hiçbir yerde DRS sistemi aktif edilemez. Edilirse, pilota ihlal sonucu ceza uygulanır. Yarış sırasında bu sistemden faydalanabilmek için pilotun önünde ki rakibine 1 saniyeden daha yakın olmalıdır, aksi takdirde DRS aktif edilemez. F1 KERS SistemiKERS Sistemi: ‘Kinetic Energy Recovery System’ kısaltması olan bu sistem, aracın frenleme anında ortaya çıkardığı büyük enerjiden faydalanmak amacıyla geliştirilmiştir. Frenlemede ortaya çıkan bu enerji pilot tarafından istediği noktalarda bir tuş aracılığıyla motora ekstra güç vermek amacıyla kullanılır. Bu sistemde kullanım kuralı yoktur. Pilot kendi belirlediği taktik çerçevesinde kers’den faydalanır. Hidrolik fren sistemi sayesinde büyük bir güç açığa çıkar. Formula 1 araçlarının fren yapmasının ardından çok hızlı bir şekilde hızlanmasında KERS sisteminin de büyük bir etkisi vardır. Popüler Sorgular
F1 arabaları kaç litre benzin alır?Bir F1 aracı ne kadar benzin tüketir? Çok fazla. Standart bir araba 100 km'de 6 litre gibi bir şey tüketirse, F1 aynı mesafeden 45 litreyi görür.
F1 motorları kaç litre?Formula 1' de kullanılan motorlar önceleri V tipi 3 litre, 10 silindirli ve dakikada 19.000 döngüde 900 beygir güç üretirlerken, 2006 yılı için yapılan kural değişiklikleri neticesinde artık V tipi 2,4 litre, 8 silindir ve dakikada 18.000 döngüyle 700 - 750 beygir güç üretmektedir.
F1 araçları yakıt olarak ne kullanıyor?Formula 1 2022'de, %90'ı fosil yakıt %10'u ise etanol olan E10 yakıtını kullanmaya başlayacak. Ancak yeni nesil Formula 1 motorlarının tanıtımıyla, %100 sürdürülebilir yakıtların üretilmesi hedefleniyor.
F1 hangi yakıt?F1 arabaları zaten yüksek oktanlı yakıt ve son derece kaliteli yakıt kullanır. Ve 2022 için, 87 oktanlı gaz için İngiliz terimi olan ve yüzde 10 etanol olan E10'a geçecek.
|